Nevi PMI: Nog steeds grote groei, ook flinke daling

De Nevi PMI® van september komt uit op 62.0, een daling van 3.8 punten. Dat is de op drie na grootste daling ooit, de vierde daling op rij en betekent de kleinste verbetering in zeven maanden. 

De indexen voor de productie, de nieuwe orders, de werkgelegenheid en de materiaalvoorraad bereikten het laagste niveau in respectievelijk negen, zeven, zes en vijf maanden. Desondanks duidt de PMI ook deze maand op een van de grootste verbeteringen van de bedrijfsomstandigheden in de geschiedenis van dit onderzoek.

Ondanks de toename van de productie, steeg de hoeveelheid onvoltooid of nog niet uitgevoerd werk in de op drie na grootste mate ooit. De voorraad gereed product nam voor de vijftiende maand op rij af.  De inkoopactiviteiten namen aanzienlijk toe en hetzelfde geldt voor de voorraad ingekochte materialen. De banengroei was wederom aanzienlijk, zij het de kleinste sinds maart.

Deze maand waren de levertijden opnieuw flink langer en er was zelfs sprake van de op drie na grootste verlenging ooit. Dit leidde tot een hoge inkoopprijsinflatie, al was dit de kleinste toename in vijf maanden. De verkoopprijsinflatie was juist groter dan in augustus en bereikte het op twee na hoogste niveau ooit. De vooruitzichten voor de productieomvang over twaalf maanden bleven uitermate positief.

Groeitempo Nederlandse industrie verder omlaag

‘De Nederlandse industrie groeit nog steeds snel, hoewel in een lager groeitempo dan gedurende de laatste zes
maanden’, zegt Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN AMRO. ‘De Nevi Inkoopmanagersindex voor de Nederlandse industrie daalde van 65,8 in augustus naar 62,0 in september, wat erop duidt dat de industrie langzamer groeit. Dit komt echter niet als een verrassing.’

‘De Nederlandse industrie heeft afgelopen voorjaar recordgroei laten zien, waardoor de industriële productie inmiddels al beduidend hoger ligt dan voor de coronapandemie. Bovendien worstelt de sector met recordlange levertijden, tekorten aan materialen en personeel en een bezettingsgraad die nauwelijks nog hoger kan. Het is eerder verrassend dat Nederlandse ondernemingen ondanks alle ontregeling van toeleveringsketens in zo’n hoog tempo blijven groeien.’

‘Toeleveringsketens worden nog steeds ernstig ontregeld door lockdowns in Azië en vertraging van containerschepen. Fabrikanten van auto’s en trucks worden zwaar getroffen door tekorten aan microchips, wat de industriële productie in Duitsland afremt. In Nederland is de auto-industrie echter relatief klein. Dit zou een verklaring kunnen zijn waarom de Nederlandse industrie duidelijk sneller lijkt te groeien dan die in veel andere landen. Een andere verklaring is dat Nederlandse bedrijven als ASML en hun toeleveranciers profiteren van de gestage groei van de halfgeleidersector.’

‘Desalniettemin worden Nederlandse ondernemingen gehinderd door tekorten aan materialen en hoge inkoopkosten. De ondernemingen die wel aan fabrikanten van auto’s of vrachtwagens leveren, bouwen voorraden gereed product op, aangezien minder voertuigen worden geproduceerd. Tegelijkertijd wordt voorraad kostbaarder door de hogere inkoopkosten voor onderdelen, materialen, energie en transport. De inkoopkosten stijgen nog steeds zeer snel, zoals blijkt uit de Nevi Inkoopprijzen-index, die in september slechts iets lager scoorde dan de recordstand van juli. Dit alles leidt tot een toename van de kortlopende activa. Daarnaast hebben de hoge gasprijzen sommige ondernemingen genoodzaakt de productie af te schalen, vooral in de chemische industrie. Al met al komt de verdere groeivertraging dus niet als een verrassing.’