Nieuwe markten voor afgedankte machines: welke sectoren profiteren van het wegvallen van transmissies in elektrische auto’s

De mobiliteitstransitie en de daarmee verbonden herinrichting van productiefaciliteiten van autofabrikanten is momenteel in volle gang. Er verdwijnen volledige voertuigcomponenten of deze worden geheel anders geconstrueerd. Als voorbeeld worden er in elektrische auto’s minder complexe transmissies toegepast. Ook andere sectoren kunnen profiteren van de modernisering van de automobielindustrie. Want zij passen nog transmissies en aanverwante producten toe en kunnen de door de automobielindustrie afgedankte productiemachines voordelig verkrijgen.

Wie recent een auto met een verbrandingsmotor heeft gekocht, denkt wellicht dat meer versnellingen beter zijn. Inderdaad heeft de ontwikkeling van transmissies in de afgelopen jaren indrukwekkende vooruitgang geboekt. Automatische en dubbelkoppelingstransmissies zijn steeds weer verbeterd om optimale prestaties te kunnen leveren. Sommige van de nieuwste modellen beschikken zelfs over twaalf versnellingen. Met de voortschrijdende overstap naar elektrische auto’s wijzigen de eisen aan de voertuigproductie echter fundamenteel. Want in elektrische auto’s worden de gebruikelijke motoren en transmissies zoals wij die nu kennen in toenemende mate overbodig. Een moderne verbrandingsmotor met transmissie bestaat uit ongeveer 1.400 afzonderlijke onderdelen. Ter vergelijking: het aandrijfsysteem van een elektrische auto bestaat uit slechts ongeveer 200 componenten.

De transmissies in elektrische auto’s zijn veel minder complex dan die in auto’s met verbrandingsmotor. Vele elektrische auto’s maken gebruik van een zogenaamde ingangstransmissie of reductiekast, omdat er geen versnellingsschakeling is vereist. Door deze vaste overbrengingsverhouding wordt het hoge toerental van de elektromotor omgezet naar een voor de wielen geschikt lager toerental, zodat er een correcte rijsnelheid ontstaat. Er zijn echter ook elektrische auto’s, met name die met een hoger vermogen, die zijn uitgevoerd met tweetrapstransmissies.

Groeiende vraag naar elektrische auto’s in Europa

Veel van de traditioneel in de automobielindustrie toegepaste machines en gereedschappen zijn dus niet meer nodig. De fabrikanten en toeleveranciers bevinden zich in een fase van heroriëntatie, waarin zij hun productiefacilititeiten ombouwen of zelfs soms sluiten, zodat ze kunnen voldoen aan de nieuwe markteisen. In hoeverre de ombouw van de productiefacilititeiten is gevorderd, is moeilijk te zeggen. Een algemeen geaccepteerde aanwijzing is het aandeel verkochte elektrische auto’s.

In 2023 liet de Europese markt voor accu-aangedreven voertuigen (BEV) een sterke omzetgroei zien: een omzet van meer dan 1,5 miljoen voertuigen komt overeen met een stijging van 37% ten opzichte van het voorgaande jaar. Hiermee vestigden elektrische auto’s zich als het op twee na populairste aandrijvingssysteem – na benzine- en hybridemotoren – en hebben ze dieselauto’s voor het eerst ingehaald.

Ondanks de groeiende interesse voor milieuvriendelijke opties blijven benzinevoertuigen nog steeds de eerste keus, op korte afstand gevolgd door hybridevoertuigen. Hieruit volgt de conclusie dat de omzetting van de productie in volle gang is, maar nog lang niet is voltooid.

„Dat merken wij ook bij Surplex“, zegt Dejan Dučić, projectleider bij het industriële veilinghuis Surplex. „In de afgelopen maanden mochten wij steeds meer veilingen van en voor de automobielindustrie uitvoeren. En dat betreft vele sectoren: van robots van een Tsjechische autofabrikant, via failliete toeleveranciers tot aan een gedeeltelijke sluiting van een motoren- en transmissiefabriek van een Duitse autobouwer in Slowakije.“

Nieuwe markten voor afgedankte machines uit de automobielindustrie

En wie zou die gebruikte machines moeten kopen, als de autofabrikanten voor de meeste geen toepassing meer hebben? „Ook wanneer autofabrikanten geen toepassing meer hebben voor deze speciale machines, zijn er vele andere sectoren die enorm kunnen profiteren van de overschakeling in de productie“, verklaart Dučić. „Alleen omdat complexe transmissies in de toekomst niet meer in auto’s worden ingebouwd, betekent dat nog niet dat deze transmissies helemaal niet meer nodig zijn. Er bestaan nog vele andere toepassingsgebieden.“

Transmissies spelen bijvoorbeeld in de energietechniek een doorslaggevende rol. In windturbines worden speciale transmissies toegepast om de draaiing van de wieken efficiënt in elektrische energie om te zetten. Vergelijkbaar is dit bij waterkracht. De transmissies hebben één ding gemeenschappelijk: ze moeten met uiterste precisie worden vervaardigd, zodat ze betrouwbaar en permanent kunnen functioneren.

Machines die oorspronkelijk bij de productie van transmissies in de automobielindustrie werden gebruikt, kunnen ook in de lucht- en ruimtevaart en in de machinebouw worden gebruikt. Ze kunnen worden toegepast bij de fabricage van complexe en nauwkeurige componenten voor automatiserings- en productie-installaties. Dankzij de eigenschap van deze machines om exacte en herhaalbare bewerkingen uit te voeren, zijn ze bijzonder waardevol voor de vervaardiging van onderdelen die in de bouw van industriële machines en in de robottechniek worden gebruikt.

„Als gevolg van de transformatie in de automobielindustrie kiezen veel automobielfabrikanten en toeleveranciers ervoor om hun hoogwaardige machines via platforms zoals Surplex te verkopen“, legt Dučić uit. „Dit biedt ondernemingen uit andere sectoren een goede gelegenheid om voordelig eersteklas productiemachines aan te schaffen.“