Rien Koster-prijs voor Hans Vermeulen (ASML en TU/e)

Tijdens de 21e editie van de Precisiebeurs werd onder auspiciën van DSPE (Dutch Society for Precision Engineering) de Rien Koster-prijs uitgereikt aan Hans Vermeulen. De senior principal architect bij ASML en deeltijdhoogleraar aan de TU/e, ontving de prijs voor zijn onvermoeibare inzet om het vakgebied van de mechatronica en precisietechnologie uit te dragen en te vernieuwen.

De Rien Koster-prijs is bedoeld voor een mechatronicus/ontwerper die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor het vakgebied van de mechatronica en precisietechnologie. De jury, onder voorzitterschap van Ton Peijnenburg, adjunct-directeur en manager Systems Engineering bij VDL ETG, hanteert in de beoordeling vier criteria: oeuvre, creativiteit, relevantie (maatschappelijk en commercieel) en professionele uitstraling. De winnaar is minimaal vijftien jaar in het vak werkzaam, brengt theorie in de praktijk, draagt bij aan promotie van het vak en weet collega’s te enthousiasmeren. Hij/zij heeft bijzondere competentie en creativiteit getoond en aansprekende resultaten behaald, die intern en extern worden herkend en erkend.

Het was woensdag 16 november de negende keer dat de prijs werd uitgereikt. Namens de jury overhandigde naamgever Rien Koster de prijs aan prof.dr.ir. Hans Vermeulen, senior principal architect EUV Optics System bij ASML, deeltijdhoogleraar Mechatronic System Design aan de TU Eindhoven (TU/e) en docent bij het High Tech Institute.

Precisiemechanica en mechatronica

Vermeulen heeft een enorme staat van dienst opgebouwd met het succesvol toepassen van de bekende ontwerpprincipes uit de precisiemechanica en mechatronica enerzijds en het opleiden en enthousiasmeren van een nieuwe generatie precisietechnologen anderzijds. Na zijn promotie op een proefontwerp voor een precisiebewerkingsmachine ging hij werken voor Philips CFT (Centrum voor Fabricage Technieken). Daar werkte hij aan toepassingen voor halfgeleiderapparatuur, onder meer op een CFT-locatie in de VS. In 2007 trad hij in dienst bij ASML, de huidige wereldmarktleider voor lithografiemachines. Daar bekleedde hij diverse, uiteindelijk leidinggevende rollen binnen Development & Engineering en Research. In 2015 werd hij aangesteld als deeltijdhoogleraar voor Mechatronic System Design in de vakgroep Control Systems Technology van de TU/e-faculteit Werktuigbouwkunde.

Nieuw boek

In zijn rollen bij ASML en aan de TU/e is Vermeulen een drijvende kracht achter het uitbreiden van het vakgebied. Hij heeft daarbij aandacht voor de basis en de historie en ook oog voor nieuwe ontwikkelingen. Lange tijd is hij voorzitter en trekker geweest van de Nationale Werkgroep Mechatronica, die werd opgericht om ook buiten Philips voldoende aandacht voor research in het vakgebied te blijven stimuleren bij high-tech bedrijven en universitaire vakgroepen. Twee jaar geleden heeft hij met zijn collega-hoogleraren uit Delft en Twente, samen met DSPE, het initiatief genomen om een nieuw standaardwerk over constructieprincipes samen te stellen. Met deze bijgewerkte uitgave van de bestaande boeken op dit gebied treden ze in de voetsporen van hun voorgangers, onder wie Rien Koster. De precisie-industrie is hier nauw bij betrokken en levert precisietechnologische hoogstandjes aan die als voorbeelden op een speciale website worden gepresenteerd en in het boek worden opgenomen. De website is op de Precisiebeurs live gegaan en het boek zal onder de titel “Design Principles for Precision Mechatronics” in 2025 verschijnen.

Belang van ontwerpen

DSPE wil met de Rien Koster-prijs de aandacht vestigen op het belang van het ontwerpen voor de precisie-industrie. In deze industrietak, in bredere zin ook wel aangeduid met ‘high-tech systems’, neemt Nederland wereldwijd een leidende positie in, zoals het boek van Vermeulen c.s. weer zal aantonen. Naamgever van de prijs Rien Koster heeft als groepsleider bij Philips CFT en als hoogleraar aan de TU/e en de Universiteit Twente bijgedragen aan die positie. Koster is tevens de auteur van het bekende boek “Constructieprincipes voor het nauwkeurig bewegen en positioneren”, een van de voorlopers van het nieuwe boek. De Rien Koster-prijs bestaat uit een geldbedrag, beschikbaar gesteld door VDL ETG, en een trofee, gemaakt door leerlingen van de Leidse instrumentmakers School.