Staalmarkt kijkt met spanning naar 2025

De staalmarkt wordt geconfronteerd met een groeiend aantal onzekerheden, die verstrekkende gevolgen kunnen hebben, zowel positieve als negatieve, beginnende met de herverkiezing van Donald Trump tot president van de VS. Dat beeld schetst het Staaljournaal van Noviostaal van november.

Begin deze maand werd Trump herkozen en van hem is bekend is dat hij een voorkeur heeft een protectionistisch beleid om, zoals hij zegt, de Amerikaanse industrie weer sterk te maken. Met zijn herverkiezing en zijn visie “Make America Great Again” is hij in staat om de bestaande importheffingen te verhogen, dan wel uit te breiden en nieuwe invoerrechten op te leggen. Zo zouden Chinese producten, o.a. staal, tot wel 60% belast kunnen worden. In zijn eerste periode als president had hij al invoering van verschillende producten met importbelasting voorzien en dat raakte destijds ook de Europese staalindustrie. En dus wordt nu met spanning gekeken waarmee de staalbranche vanaf volgend jaar te maken gaat krijgen. Zoals het nu lijkt zal vooral de Europese automobielsector, die toch al in de problemen zit, daardoor hard getroffen kunnen worden. Dat betekent dat EU-staalfabrieken mogelijk niet alleen minder gewalst staal zullen kunnen exporteren naar de VS, maar wellicht ook te maken krijgen met een lagere afzet aan de automobielproducenten. Deels door daling van verkoop naar de VS vanwege de heffing of deels door concurrentie van meer Amerikaanse voertuigen op de Europese markt. Dat laatste wanneer de EU en de VS het daarover eens worden.

Europese landen

Andere onzekere factoren zijn de politieke strubbelingen in diverse Europese landen. Premier Macron (Frankrijk) heeft na de verkiezingen in juli en na veel geharrewar pas in september een nieuwe regering kunnen vormen. De Duitse regering staat, op het moment van schrijven schrijven, op omvallen en in België is men er sinds de verkiezingen van afgelopen juni nog steeds niet in geslaagd een federale regering te vormen. Al die vertragingen hebben als gevolg dat er geen accuraat, concreet en daadkrachtig beleid gevoerd werd en wordt, terwijl dat nu juist in deze economisch lastige tijden wel nodig is.

Duitsland

In Duitsland bijvoorbeeld regende het berichten over massaontslagen in de automobielbranche en in de staalsector. Een grote producent van koudgewalst bandstaal kondigde eerder deze maand een ontslag van ca. 300 medewerkers aan, bijna 30% van haar personeelsbestand in Duitsland. Een branchegenoot besloot tot 25% werktijdverkorting over te gaan, met daarbij ook inhouding van 25% salaris. Inmiddels verschijnen er meer berichten over personeelsbeperkingen, ontslagen en saneringen bij andere toeleveringsbedrijven in de auto-industrie en gaan er geruchten rond dat in staaldistributie eveneens ingrepen te wachten staan.

China

Een andere onzekerheid is de kwestie hoe nu verder met de Chinese economie? De gewenste groei van 5% lijkt niet gehaald te worden ondanks diverse eerdere impulsen dit jaar door de overheid. Enkele dagen geleden maakte de nationale regering bekend een nieuw fiscaal stimuleringspakket van omgerekend 1,4 biljoen US Dollar goedgekeurd te hebben. Dit zou de economie moeten oppeppen en de schuldenlast van lokale overheden verlagen. Ondanks dat gigantische bedrag blijven er twijfels over het effect van deze maatregelen.

Chinese export

Intussen echter groeit de Chinese export van o.m. auto’s en vooral staal maar door. In de eerste 10 maanden van 2024 bedroeg de staaluitvoer 92 miljoen ton, een stijging van ruim 23% vergeleken met dezelfde periode 2023 en is daarmee het hoogste volume sinds 2015. Het materiaal wordt bovendien tegen zeer lage prijzen aangeboden wat weer leidt tot het instellen van importheffingen en het nemen van anti-dumping maatregelen door diverse andere Aziatische landen. De lage prijzen van Chinees staal hebben tot en met september dit jaar geleid tot een record totaal verlies voor de binnenlandse producenten van maar liefst CNY 34 miljard (ca. 4,4 miljard Euro).

Importbeleid

De extreem toegenomen staalimport vanuit diverse Aziatische landen is aanleiding voor Europese staalfabrieken, zoals ArcelorMittal, bij het EU-parlement aan te dringen op aanpassing van het huidige importbeleid en dat heeft in het EU-parlement al tot uitvoerige discussies gevoerd, met als uitkomst dat men de staalindustrie gezond wil houden, maar dit wel zonder nu concrete voorstellen te noemen of al besluiten te nemen. De gezamenlijke staalproducenten blijven voorlopig dus nog in onzekerheid, maar de ontwikkelingen in de VS na de presidentswisseling zouden het nemen van verdere invoerbeperkende of andere maatregelen door de Europese Commissie wel kunnen bespoedigen. Een Amerikaanse stap om importen nog verder aan banden te leggen kan echter tegelijkertijd voor andere exporterende landen weer aanleiding zijn zich met hun staaluitvoer meer op Europa in plaats van op de VS te richten, waarmee dan voor de EU-fabrikanten weer nieuwe concurrenten opduiken. Zo heeft Europa dus met diverse uitdagingen te maken, die het voor de beleidsmakers lastig maakt een juiste visie en goed beleid voor een gezonde staalmarkt te formuleren en een langdurig sterke staalindustrie te verkrijgen mede met het oog op de gewenste vergroening.

Stijgende trend

Sinds begin september noteren we, zij het met tussentijds een kleine dip, een matig stijgende trend in de globale grondstofprijzen en vervolgens bij de invoer ook licht aantrekkende staalprijzen, mede geholpen door een sterkere US Dollar versus de Euro. Het verschil tussen Europese en invoerprijzen is daarmee zeer klein geworden met als gevolg dat er meer belangstelling is ontstaan om lokaal te kopen. Voorraden bij distributeurs zijn nog relatief hoog, maar inkopers willen ook niet het risico lopen met langere levertijden te maken te krijgen vanwege die toegenomen interesse binnen de EU te kopen. Zo ontstaat daarmee langzamerhand voor de staalmakers de mogelijkheid kleine prijsverhogingen door te voeren. En hoewel de auto-industrie in de problemen zit, zal er toch weer nieuw materiaal gekocht worden. De prijsonderhandelingen met de staalfabrieken zijn in volle gang, waarbij de autoproducenten forse verlagingen willen. Dit lijkt echter niet haalbaar voor de staalproducenten gezien dit verliesgevend zou zijn. Actuele prijzen op de spotmarkt zijn eveneens veel te laag en speculerend op eerdergenoemde eventuele nieuwe maatregelen door de EU hebben fabrieken geprobeerd de prijzen te verhogen. Of dat realistisch is en blijvend zal zijn moet nog blijken, want essentieel is dat de werkelijke staalbehoefte moet toenemen om vraag en aanbod meer in balans te krijgen. Beperking van productiecapaciteiten binnen Europa zal daarbij zeker ook kunnen helpen en we vermoeden, dat daar binnenkort meer nieuws over zal komen. Marktprijzen zijn de afgelopen weken stabiel gebleven, maar kijkend naar bovenstaande mogelijke ontwikkelingen gaan wij vooralsnog uit van een lichte opwaartse trend in de komende maanden.

Indicatieve basisprijzen

*Bij deze prijzen dienen nog toeslagen voor kwaliteit, dikte/breedte/lengte en eventueel beitsen, evenals vrachtkosten gerekend te worden.

**Genoemde prijzen zijn indicatief, circa en geheel vrijblijvend.