Vorige maand waren er aankondigingen van diverse prijsstijgingen, die geleid hebben tot forse materiaalinkopen. Deels was dat om te proberen mogelijk nieuwe stijgingen voor te zijn, maar ook – en vooral- om lange levertijden te vermijden en te lage voorraden te voorkomen. Dat blijkt uit Het Staaljournaal van Noviostaal van 16 februari 2021.

Er waren immers al fabrieken die hun orderboeken voor het tweede kwartaal snel zagen vollopen met als gevolg dat levertijden voor nieuwe bestellingen al vlot uitliepen naar circa 20 tot 24 weken na besteldatum, waar normaliter 8 tot 12 weken voor staat. 

Inmiddels zijn meerdere grotere producenten al uit de markt gegaan voor het komende kwartaal en kunnen ze alleen nog aanbieden voor levering in het derde kwartaal. Dat wil zeggen: als ze al willen. De maanden juli en augustus zijn de periode waarin veel fabrieken traditioneel hun jaarlijks groot onderhoud en eventueel reparaties uitvoeren. Daardoor zal ook het aanbod van materiaal weer beperkt worden.

Door gewiekst gebruik te maken van de schaarste die er momenteel is en die situatie proberen te handhaven kunnen de fabrieken trachten het huidige prijsniveau te handhaven of wellicht zelfs nog te verhogen. Proberen, zegt Noviostaal er met nadruk bij, want er vindt momenteel enige afkoeling van de prijzen op de wereldmarkt plaats, maar de vraag is of dat structureel zal zijn of slechts een tijdelijke terugval.

Gekeken naar de grondstofprijzen was er eind januari en begin deze maand voor ijzererts en schroot een lichte prijsdaling. Of die veroorzaakt is door het Chinese Nieuwjaarsfeest, dat op 12 februari is begonnen en officieel duurt tot 17 februari, waardoor in de voorafgaande weken de inkoopactiviteiten daalden, is maar de vraag.  De daling van het aantal orders kan namelijk mogelijk ook verklaard worden doordat er in januari veel meer dan normaal werd besteld vanwege de eerdergenoemde uitlopende levertijden.

Anderzijds wordt er door diverse mijnbedrijven gemeld, dat men een erg goed tweede halfjaar 2020 afgesloten heeft, met name veroorzaakt door de grote vraag vanuit China, en spreken zij de verwachting uit dat de staalbehoefte in dit land ook in 2021 groot zal blijven vanwege economie stimulerende investeringen, die de Chinese regering wil plegen.

Als de Chinese binnenlandse behoefte aan staal hoog blijft zal dat weer een effect hebben op de wereldwijde vraag naar staal. Want niet alleen in China draait de economie erg goed, maar ook in Europa zijn de verwachtingen over een economisch herstel groot. Zo is de prognose van Eurofer (de Europese club van staalproducenten) voor 2021 dat het staalverbruik met dertien procent zal toenemen. Daarnaast is het ook de verwachting dat de nieuwe Amerikaanse regering eveneens de nationale economie fors wil gaan stimuleren.

Inmiddels zien we ook dat de eerdergenoemde prijsdaling van grondstoffen gestopt is en er zelfs weer een lichte stijging plaatsgevonden heeft. Dat leidt binnen de EU tot de speculaties over het actuele prijsniveau voor warmgewalste rollen. Enerzijds willen fabrieken mogelijk nog verdere stijgingen doorvoeren, o.a. om de investeringen in het milieuvriendelijker maken van staal te kunnen financieren, maar anderzijds zouden verbruikers door die hogere prijzen wellicht afzetmarkten gaan verliezen aan goedkoper producerende landen, waardoor de werkelijke behoefte aan staal zou kunnen afnemen.

Wellicht overigens dat het tekort aan chips waarmee de auto-industrie momenteel kampt een effect kan hebben op de actuele behoefte aan koudgewalst en verzinkt staal, maar dat lijkt Noviostaal nu een effect voor de korte termijn. Samengevat: het blijft gissen of staalprijzen stabiel blijven, dalen of stijgen vanwege een blijvend grote of wellicht een wederom toenemende vraag naar staal. Feit is dat China in deze kwestie een sleutelrol heeft als grootste staal producerende natie, met een aandeel van méér dan vijftig procent in de wereld ruwstaalproductie. Eind februari of begin maart zal er meer duidelijkheid komen.

Ontwikkelingen bij de staalfabrieken

Er valt veel melden over ontwikkelingen bij de grote(re) staalmakers. Allereerst over Tata Steel Europe. De Indiase holding heeft, na het afketsen van de overname van haar Nederlandse fabriek in IJmuiden door SSAB Svenskt Stål, besloten voor de Nederlandse en Britse vestigingen naar afzonderlijke oplossingen voor de toekomst te kijken. Er wordt een kostenbesparingsprogramma doorgevoerd om voor beide takken een betere concurrentiepositie te verkrijgen en waarbij ook de organisatiestructuur zal worden vereenvoudigd. Dit alles met de bedoeling beide units selfsupporting te laten zijn en ze daarmee wellicht beter in de etalage te kunnen plaatsen.

Voor IJmuiden is een decarbonisatieplan ontwikkeld om binnen tien jaar milieuvriendelijker, dus minder C02 of CO2-neutraal te gaan produceren met als uitgangspunt de klimaatplannen van de Nederlandse regering. Er wordt met de Nederlandse regering nog gesproken over subsidiëring van de omschakeling naar duurzame productie.

In lijn met hun eerder bekendgemaakte intentie zich meer op de thuismarkt te concentreren, heeft de Indiase Tata Group plannen bekend gemaakt om de nationale totale ruwstaalproductie te gaan verdubbelen van momenteel twintig miljoen ton naar veertig miljoen ton. De productie zal worden geconcentreerd op drie locaties. De oudste staalfabrikant van Azië meldt daarbij: ‘In principe is een staalfabriek optimaal efficiënt bij een productiecapaciteit van 15-20 miljoen ton, kijkend naar andere staalproducenten.’

In Turkije heeft de grootste producent van warmgewalste rollen (Colakoglu) een productiestop voor onderhoudswerkzaamheden gepland in mei. De duur van de productiestop is niet bekend gemaakt, maar insiders verwachten wel dat als gevolg daarvan er een schaarste aan warmgewalste coils zal gaan ontstaan. Turkse fabrieken hebben vooruitlopend daarop lopende aanbiedingen ingetrokken na eerder juist lagere prijzen te hebben geoffreerd onder druk van Chinese exportprijzen.

Maar ook in Turkije zijn plannen ontwikkeld om de productie te gaan verhogen. Bijvoorbeeld datzelfde Colakoglu maakte deze maand bekend eind volgend jaar de productie van warmgewalste coils met vijftig procent te willen verhogen naar circa vijf miljoen ton.
Daarnaast loopt al een project van een andere Turkse fabriek, Tosyali Demir Celik, voor het bouwen van een productielijn van circa twee miljoen eveneens voor warmgewalste coils. De Turkse productiecapaciteit voor dit product zal begin 2023 als gevolg van beide investeringen circa 23 miljoen ton bedragen.

ArcelorMittal gaat een wereldwijde bezuinigings- c.q. reorganisatieoperatie doorvoeren ter grootte van een miljard dollar (825 miljoen euro) met als bedoeling het versterken van haar concurrentiepositie in de post Covid-19 periode. Dit plan omvat o.a. een twintig procent personeelsreductie op haar hoofdvestiging (India) en andere continentale hoofdkantoren, een afbouw van het aantal toeleveranciers, verplaatsing van middelen en productiefaciliteiten, enzovoort. ArcelorMittal produceert wereldwijd staal in zeventien landen. Binnen Europa is dat onder andere in Duitsland, België, Frankrijk, Polen en Spanje. De Europese hoofdvestiging is in Luxemburg. De grootste staalproducent ter wereld heeft ongeveer 190.000 werknemers.

Het ThyssenKrupp concern onderhandelt op dit moment in geval het tot verkoop ervan wil overgaan alleen over het officiële overname bod wat Liberty Steel onlangs gedaan heeft voor de staaltak van het concern. Een andere optie schijnt echter nog steeds het zelfstandig voort laten bestaan van de staalsector van ThyssenKrupp. Wel zal de productielijn voor kwarto plaatstaal in september definitief gesloten worden.

NLMK in België heeft de productie van warmgewalste rollen staal begin februari voor vijf weken stilgelegd in verband met de renovatie van de walslijn. Naar verwachting zal deze eerste helft maart weer starten.

Noviostaal geeft per 16 februari 2021 de volgende indicatie voor de circa fabrieks-staalprijzen voor coils en kwartoplaat in euro per ton:

• Warmgewalste coils: 710 – 730
• Koudgewalste coils: 795 – 810
• Sendzimir verz. coils: 815 – 830
• Kwartoplaat: 640 – 675

Deze maand stijgen de prijzen voor alle soorten sterk. De stijging loopt van 45 euro per ton voor Sendzimir verzinkte coils naar 50 euro per ton voor Koudgewalste coils en 55 euro per ton voor Warmgewalste coils en Kwartoplaat, ten opzichte van de staalprijzen in januari 2020.

Noviostaal