Tegen welke digitaliseringsproblemen loopt de Nederlandse industrie aan?

De meeste Nederlandse industriële bedrijven profiteren nu al sterk van digitaliseringsprojecten. Wat zien bedrijven als een positieve vooruitgang en tegen welke problemen lopen ze nog op als het gaat om digitalisering? 

Een onafhankelijk onderzoek onder 250 Nederlandse industriële bedrijven in opdracht van Reichelt elektronik brengt deze vragen onder de aandacht. 

De basis voor elk digitaliseringsproject is een snelle, krachtige internetverbinding. 78 procent is tevreden over de snelheid en stabiliteit van hun verbinding. Tegelijkertijd is bijna de helft (44%) van mening dat er bij hun bedrijf een minder krachtige verbinding beschikbaar is dan de infrastructuur eigenlijk zou moeten toelaten. Nog zorgwekkender: 41 procent van de ondervraagden klaagt over internetstoringen die minstens een keer per week plaatsvinden. In die zin lijkt het bijna tegenstrijdig dat de tevredenheid van mensen over hun internetverbinding zo hoog is. 

Nederland voldoet aan verwachtingen

De EU-brede digitaliseringsindex DESI (Digital Economy and Society Index) laat zien dat Nederland in vergelijking met andere EU-landen erg goed presteert. In de ranglijst staat Nederland op de derde plaats, redelijk ver boven het Europese gemiddelde, en moeten daarmee alleen Finland en Denemarken voor zich dulden. 

Op de vraag welke landen het beste zouden scoren, werden Nederland, Duitsland en Denemarken het vaakst genoemd. Dat bleek geen gekke inschatting, alleen Duitsland presteert aanzienlijk slechter en bestrijkt de dertiende plaats op de DESI index. Nederlandse bedrijven zijn optimistisch over de digitalisering in hun land en niet onterecht blijkt het geval.

Over het algemeen beoordelen Nederlandse industriële bedrijven hun succes op het gebied van digitalisering positief en zien ze er grote kansen in. 82% van de ondervraagden trekt een positieve conclusie uit de digitaliseringsinitiatieven van hun bedrijf tot nu toe. Bedrijven hechten de meeste waarde aan de mogelijkheid om efficiënter te werken en op die manier kosten te besparen (53%). Ook het versnellen van processen en workflows (52%) en het verhogen van de productiviteit (39%) zijn veelgenoemde redenen om te digitaliseren. Als het gaat om (digitale) tools dan profiteren bedrijven logischerwijs het meest van apparatuur zoals computers, laptops, smartphones etc. (86%). Daarnaast wordt de digitalisering van administratieve taken (75%) en het gebruik van cloudgebaseerde Office applicaties (75%) ook enorm gewaardeerd. Dat laat zien dat bedrijven de voorkeur geven aan minder en minder (fysiek) papierwerk op kantoor. 

De meerderheid van de bedrijven (81%) meet het succes van digitalisering aan de hand van nauwkeurige maatstaven zoals marktintroductietijd, foutreductie, materiaalbesparing en winststijging. 41 procent stelt ook al streefwaarden vast voor de start van een nieuw project. 

Nederlandse bedrijven hebben ook een duidelijk beeld van de kansen die ze in de toekomst willen benutten door middel van digitalisering. Op de vraag welke projecten ze zouden willen uitvoeren als ze ideaal gepositioneerd waren voor digitalisering, antwoordden de meesten met het automatiseren van administratieve taken (46%), gevolgd door predictive maintenance (38%) en het automatiseren van productie (37%).  

Welke hindernissen moeten worden overwonnen?

Volgens bijna de helft van de ondervraagden zijn de belangrijkste succesfactoren voor digitaliseringsprojecten manieren vinden om nieuwe werknemers met digitale vaardigheden aan te trekken en te behouden (41%) en een strategische aanpak van digitaliseringsprojecten zodat ze beter integreren in de workflow van het bedrijf (40%). Vooral het tekort aan geschoolde arbeidskrachten is voor veel bedrijven een probleem. Bedrijven beschouwen bijscholing van het personeel (32%) en intelligentere tools die gaten van kennis kunnen opvullen (29%) als de meest veelbelovende benaderingen om dit probleem op te lossen. Nog eens 25 procent noemt ook meer digitaal onderwijs op scholen als aanpak. 

Er is nog een andere uitdaging: bureaucratie. Er is een brede consensus in de politiek en het bedrijfsleven dat administratie in Nederland een inhaalslag te maken heeft als het gaat om digitalisering. De helft van de bedrijven (51%) zou bereid zijn om administratieve processen online af te handelen, zoals het invullen formulieren. Daarentegen zijn digitale diensten voor bedrijven echter nog onvoldoende ontwikkeld. Slechts een derde (31%) is het ermee eens dat overheidsinstanties hen goede digitale oplossingen bieden voor het uitvoeren van administratieve taken. Ook informatie over bureaucratische processen is niet heel toegankelijk en makkelijk vindbaar online, slechts 35 procent vindt van wel.  

Conclusie

Gekeken naar de digitalisering in de Nederlandse industrie, is het beeld gelaagd en complex. Aan de ene kant boeken bedrijven goede resultaten en kijken ze zeer positief naar hun eigen vooruitgang. Aan de andere kant komen er steeds weer duidelijke problemen aan het licht, zoals het tekort aan geschoolde arbeidskrachten. 

‘We bevinden ons midden in een grote transformatiefase’, zegt Thomas Kruse, productmanager bij reichelt elektronik. ‘In het licht van uitdagingen maken bedrijven het beste van omstandigheden die misschien niet altijd even ideaal zijn. Toch mogen we niet te veel achteroverleunen. Als we willen dat Nederland digitaal bijblijft als industriële vestigingsplaats, moet iedereen de handen ineenslaan – zowel politici als bedrijven.’