Deventer
28 aug. 2018
2 minuten
Wat zijn de gevolgen van de depreciatie van de Turkse lira voor de import en export van Turkse metaalbewerkingsmachines? We vroegen het Landré en Machinehandel Overmars, beide bedrijven importeren onder andere Turkse machines. Daarnaast vroegen we Nora Neuteboom, economist bij ABN AMRO om een reactie op de neergang van de lira en de gevolgen voor de Turkse economie.
De lira is vergeleken met 1 januari 2018 op dit moment (24 augustus) 34 procent gedevalueerd ten opzichte van de euro. (dat is 40% t.o.v. $) Volgens Jan Floor van Egmond, directeur van machine-importeur Landré, heeft deze enorm sterke depreciatie of devaluatie van de lira op dit moment geen effect op de prijsstelling van Turkse machines. ‘Wij kopen in euro’s en daarbij worden veel van de onderdelen ook in euro’s ingekocht.’ Dit wordt ondersteund door Machinehandel Overmars, die laat weten ook geen hinder te ondervinden van de devaluatie van de lira.
Volgens economist Neuteboom is dat helemaal waar. ‘De Turkse maakindustrie die exporteert profiteert nu nog van de depreciatie van de lira. Dat noemen we de push out-factor. Zolang de bedrijven hun productie in het binnenland laten uitvoeren, profiteren ze extra van de lage koers van de lira. Dit omdat ze hun machines verkopen in euro’s en hun productie betalen in lira’s. Voor elke euro krijgen ze nu veel meer lira’s om hun productie (materialen en personeelskosten) mee te bekostigen, zolang ze de productie volledig in het binnenland doen en hun machines kunnen blijven exporteren.
Zodra de Turkse fabrikanten onderdelen moeten importeren, wat niet vreemd is omdat een producent als bijvoorbeeld Ermaksan werkt met buitenlandse onderdelen, dan verdwijnt dat voordeel.
Tijdsvertraging
De zorgen komen echter met een tijdsvertraging omdat de meeste producenten werken met langdurige inkoopcontracten. Die lopen op een gegeven moment af en dan wordt het bedrijf geconfronteerd met de dure euro/dollar. In de nieuwe contracten moeten ze de onderdelen ook weer afrekenen in euro’s waarvoor ze dan 34 procent meer lira’s zouden moeten neertellen. ‘Veel bedrijven hebben dit valutarisico ‘gehedged’ waardoor ze met een vaste valutakoers kunnen blijven werken’, legt Neuteboom uit. ‘Deze valutaverzekering geldt echter maar voor een korte periode, meestal tussen de één en drie maanden. Dat betekent dat die hedge-contracten de komende maanden aflopen. Op dat moment betalen bedrijven meer voor hun hedge, het risico is tenslotte toegenomen, en betalen ze relatief meer lira voor dezelfde importproducten. En dat zal dan zijn effect hebben op de prijsstelling van de machine of op de rentabiliteit van het bedrijf’, aldus Neuteboom.
Dit op zijn beurt zal zijn weerslag hebben op de import vanuit Turkije en op de export naar Turkije. ‘De Turkse schuldenberg in vreemde valuta wordt opeens hoger.’ Neuteboom voorziet voor het komende half jaar een forse toename van bijzondere kredieten omdat de Turkse bedrijven hun schulden niet meer kunnen terugbetalen. Als gevolg daarvan verwacht ABN AMRO een enorme stijging van het aantal faillissementen en een Turkse recessie in 2019.