Verspanende industrie zoekt balans in veranderend speelveld

De verspanende industrie bevindt zich in een fase van fundamentele verandering. Marktontwikkelingen, zoals de toenemende dominantie van ASML, stellen toeleveranciers voor grote uitdagingen. Dat bleek tijdens een bijeenkomst van FPT/Vimag en Nevat bij KeyTec in Sittard, waar MCB haar recente marktonderzoek presenteerde. Volgens deze analyse kan het aandeel van ASML in de sector oplopen tot 75 à 80 procent in 2030. Deze ontwikkeling vraagt om herbezinning op samenwerking, flexibiliteit en het efficiënt organiseren van de keten.

De cijfers liegen niet. ASML’s groei is al jaren zichtbaar, maar de verwachte versnelling tot 2030 is ongekend. ‘De dominantie van ASML is niet nieuw,’ zegt Erik Spikmans, Sales Director van MCB. ‘Maar de snelheid en omvang van die groei wél. Als we daar niet gezamenlijk op inspelen, raken flexibiliteit en veerkracht in de keten in het gedrang.’

Volgens MCB draait het om twee hoofduitdagingen. De eerste is de verwachte verdubbeling van de vraag vanuit ASML, wat directe gevolgen heeft voor de productiecapaciteit van toeleveranciers. De tweede uitdaging betreft een geplande kostendaling van dertig procent bij de productie van machines voor de Aziatische markt. ASML wil die daling deels realiseren via haar leveranciers, wat druk legt op marges en efficiëntie in de gehele keten.

Samenwerking als sleutel tot wendbaarheid

MCB benadrukt het belang van ketensamenwerking om met deze veranderingen om te gaan. Tijdens de bijeenkomst in Sittard ging het gesprek dan ook niet alleen over cijfers, maar vooral over de strategische keuzes die bedrijven nu moeten maken. ‘Dat zijn niet alleen harde cijfers,’ stelt Spikmans. ‘Dat is ook een dringende oproep tot samenwerking. We kunnen deze opgaven aan, maar alleen als we de handen ineenslaan en de keten slimmer gaan organiseren.’

Volgens MCB ligt de sleutel in verticale integratie, betere afstemming van planning en het delen van data tussen partners. ‘Op dit moment zijn er veel schakels die marge maken. Dat model staat onder druk. De maakindustrie moet niet harder, maar slimmer werken,’ zegt Spikmans.

Nieuwe kansen in de defensiesector

Tegelijkertijd ontstaan er nieuwe marktkansen. Defensie-uitgaven in Nederland en andere Europese landen, zoals België en Frankrijk, nemen toe. Ook dit kan druk leggen op de productiecapaciteit. ‘We weten dát het komt, maar niet precies wanneer en in welke omvang. Daarom is het cruciaal om ons daar nu al op voor te bereiden,’ aldus MCB. De sector moet dus niet alleen reageren op de groeiverwachtingen rond ASML, maar zich ook flexibel opstellen richting toekomstige defensieopdrachten.