VNO-NCW: ‘We moeten nu de maakindustrie vergroenen’

‘We moeten nu de keuze maken de maakindustrie te vergroenen. Dat betekent: volle bak op uitvoeren, stabiel beleid en investeren in nieuwe industrie.’ Dat zei algemeen directeur van VNO-NCW Focco Vijselaar in een gesprek met Tweede Kamerleden over het onlangs gepubliceerde SER-briefadvies over de verduurzaming van de maakindustrie. Ook FNV, CNV en de voorzitter van de Sociaal-Economische Raad zaten aan tafel.

Vergroenen van de industrie is om veel redenen belangrijk. Voor het klimaat en om als land niet afhankelijk te zijn van dubieuze regimes (strategische autonomie). Maar ook voor behoud van werkgelegenheid van 730 duizend werknemers. Het belang van de maakindustrie voor de economie van kwetsbare regio’s is groot. Dat komt omdat de basisindustrie nauw is verweven in een keten met honderden mkb-bedrijven in de regio, en veel specialistische industrie (zoals bouwmaterialen, glas, en agrifood) ook juist daar zit.

Overheid moet urgentie gaan voelen

‘De industrie is gemotiveerd om meer te doen aan verduurzaming dan in het Klimaatakkoord is afgesproken’, betoogde Vijselaar. Hij verwees daarbij ook naar de vorige week gepresenteerde update van de koers voor brede welvaart van VNO-NCW en MKB-Nederland, met onder meer een pijler verduurzaming. ‘Maar de overheid moet de urgentie gaan voelen en helpen.’ Dat betekent volgens de directeur prioriteit geven aan het versterken van het elektriciteitsnet, bezwaar- en beroepsprocedures voor vergunningen verkorten en versnellen en dóórgaan met maatwerkafspraken.

Zekerheid bieden voor de lange termijn

Vijselaar ging ook nog in op de recent voorgestelde extra CO2-heffing, een voorbeeld van hoe het níet moet volgens hem. ‘Er zijn ten eerste al voldoende financiële prikkels. Maar bedrijven willen ook zekerheid voor de lange termijn en geen spelregels die continu veranderen. Als Nederland bovendien als enige zo’n heffing invoert, loop je daarmee het risico dat bedrijven niet meer hier maar in bijvoorbeeld Duitsland of Frankrijk gaan investeren.’

Puzzelstukjes moeten passen

‘Alle puzzelstukjes moeten passen.’ Dat zei Vijselaar op de vraag waarom het zo lang kan duren om een maatwerkafspraak te maken. Er komt veel bij elkaar: veel verschillende vergunningen, verschillende autoriteiten en diensten, aanleg van infrastructuur, investeringsbeslissingen door buitenlandse moederbedrijven. ‘Dat is ingewikkeld, intensief en tijdrovend.’

Het advies van de SER gaat ook over de cleantechagenda. Bedrijven investeren in volop in schone en circulaire technieken, zoals krakers om plastic te verwerken tot nieuwe grondstoffen. ‘Het is het model van de toekomst.’