Amsterdam
31 mei. 2011
2 minuten
Met drie uur vertraging is op 31 mei rond half twee ’s middags het eerste tunnelelement van de Noord/Zuidlijn, een onderdeel van 136 meter lengte, afgezonken tot onder het Centraal Station van Amsterdam.
‘Een sterk staaltje Hollands meesterschap op het gebied van afzinken van tunnels’, oordeelt een woordvoerder van Dienst Noord/Zuidlijn en Combinatie Strukton/Van Oord. ‘Het technische hoogstandje is een wereldprimeur. Nooit eerder is een tunnel onder een monumentaal gebouw afgezonken.’
Het eerste element is met 136 meter lengte, 21 meter breedte, 10 meter hoogte en een gewicht van 20.000 ton het grootste en zwaarste element van de uiteindelijke tunnel. De andere drie delen zijn slechts 12 meter breed. Deze delen worden in juni op hun plaats gebracht.
Ballasttanks
‘De techniek die we gebruiken bij het afzinken, is vergelijkbaar met de werking van een onderzeeër’, verklaart Peter van Westendorp, projectleider bij Strukton Afzinktechnieken. ‘Tijdens het bouwen van de onderdelen zijn ballasttanks aangebracht. Door deze gecontroleerd te vullen met water, wordt het element zwaarder en zal het zinken.’ Het beton waaruit de elementen zijn vervaardigd, is afkomstig van regionale betoncentrales. Het gebruikte betonijzer is eveneens van Nederlands fabricaat.
Kraanponton
Met vier sleepboten en de Jumbo, het kraanponton van Mammoet, is het tunneldeel naar de speciale sluiskuip gebracht waar het kan worden afgezonken. ‘Zodra het element in deze kuip ligt, wordt een deel van het water weggepompt. Daarna brengen we het onderdeel onder het CS en trekken we het met behulp van lieren naar de juiste plek. Vervolgens wordt opnieuw de waterstand verlaagd en vullen wij de ballasttanks langzaam met water. Zodra het gewicht voldoende is toegenomen, wordt het element met behulp van lieren afgezonken naar een diepte van -17 meter onder NAP.’
Tolerantie 2,5 cm
De afzinkcommandant houdt de positie van de tunnel in de gaten en overlegt voortdurend met de medewerkers die de tunnel naar de juiste plek begeleiden. ‘We hebben een speciale zinksleuf onder het stationsgebouw gemaakt’, legt Van Westendorp uit. ‘Het manoeuvreren vereist de nodige nauwkeurigheid. De sleuf geeft op een lengte van 136 meter een tolerantie van slechts 2,5 centimeter.’